Dosya masrafını bankadan icra yoluyla geri aldı

Dökümhanede işçi olarak çalışan bir kişi, konut kredisi çektiği bankanın aldığı dosya masrafının haksız olduğunu düşünerek kaymakamlık bünyesindeki tüketici sorunları hakem heyetine müracaat etti. Hakem heyeti, "Tüketicinin bilgisi ve kabulü olmadan 'dosya masrafı, istihbarat masrafı, kullanım masrafı adı' ile ücret tahsil edilmesinin bankacılık ilkeleri ve tüketici mevzuatına aykırı olacağı açıktır." şeklindeki kararıyla bankayı haksız buldu. Mağdur işçinin avukatı Mustafa Akıncı, kara sonrası ödeme yapmakta direnen bankayı icraya verdi. Dosya masrafı icra yoluyla bankadan geri alındı. Ankara'da bir dökümhanede işçi olarak çalışan Ferhat Ata, 27 Ekim 2009'da özel bir bankadan 27 bin TL konut kredisi çekti. Banka, Ata'dan bin lirası 'dosya' masrafı' olmak üzere 2 bin lira masraf tahsil etti. Bankanın aldığı dosya masrafının haksız olduğunu düşünen Ata, Sincan Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı'na müracaat etti. Heyet, '10407' dosya numarası ile Ferhat Ata'nın müracaatını değelendirmeye aldı. Geçtiğimiz 26 Haziran'da kararını veren Heyet, Ata'yı haklı buldu. Tüketicinin kabulü olmadan hiçbir ücretin tahsil edemeyeceğini belirtilen kararda, şikayet edilen bankanın da savunmasını istedi. Banka, heyete gönderdiği savunma dilekçesinde, "Talep edilen ücretler şikayetçi tarafından imzalanan tüketici kredisi sözleşmesi uyarınca alınmıştır." ifadesini kullandı. Tarafların savunma dilekçelerini değerlendiren hakem heyeti, kredide ana unsurun ana para, buna ilişkin faiz tutarı ve mevzuat uyarınca tahakkuk edilip devlete ödenen fon ve vergilerden oluştuğuna dikkat çekti. Bankanın faiz tahakkuk ederek, kredi tahsisinden bekleyeceği karı alacağı, bunların dışında tüketicinin bilgisi ve kabulü olmadan ‘dosya masrafı, istihbarat masrafı, kullanım masrafı' adı ile ücret tahsil edilmesinin bankacılık ilkeleri ve tüketici mevzuatına aykırı olacağına hükmetti.

TÜKETİCİYLE MÜZAKERE EDİLMEDEN BİR ÜCRET ALINMAZ

Konuyla alakalı Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 10 Şubat 2011 tarihli kararında bu tür masrafların haksız şart olduğu hükme bağlandığına dikkat çeken heyet, kararında şu ifadelere yer verdi:

"4077 Sayılı Tüketici Yasası'nın 6'ıncı maddesi sözleşmedeki haksız şartları düzenlemektedir. Bu maddeye göre, satıcı veya sağlayıcının tüketiciye müzakere etmeden tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir. Tüketiciden dosya masrafı olarak tahsil edilen bin TL ücretin tüketiciye iade edilmesine, yönetmeliğin 24'üncü maddesi uyarınca ilan edilmesine karar verilmiştir."

Hakem heyetinin kararının ardından bankadan parayı tahsil etmekte zorlanan Ferhat Ata'nın Avukatı Mustafa Akıncı, bankayı icraya verdi. Ankara 3. İcra Dairesi tarafından '2013/9984' nolu gerçekleştirilen icra takibiyle banka, Ata'ya yasal faiziyle birlikte bin 250,85 TL yatırdı. Kararı değerlendiren Avukat Mustafa Akıncı, son zamanlarda tüketicilerin haklarını aramada daha bilinçli olduğunu söyledi. Ferhat Ata da "Ben bir fabrikada işçiyim. Bin lira bizim için değerli para. Değersiz olsa bile paksız yere neden verelim? Vatandaşlarımız haklarını aramalı." diye konuştu.